Over de bevrijding van Dachau en de herinnering.
Met bijdragen van Barbara Distel, Abba Naor en anderen.
Programma ZDFInfo Doku, uitzending 15.04.2020
59 min.
Verzetsstrijder Ernst Sillem is op 97-jarige leeftijd overleden. Hij was de laatste Nederlandse overlevende van het concentratiekamp Natzweiler-Struthof in de Franse Elzas, in de Tweede Wereldoorlog bezet gebied.
In 1943 werd Ernst Sillem op transport gesteld naar Natzweiler-Struthof, dat werd aangewezen als Nacht und Nebel-kamp. Het doel van deze NN-kampen was om verzetsmensen te laten sterven na een lang en zwaar gevangenisregime. De familie zou nooit van het overlijden op de hoogte mogen worden gesteld. In dit kamp werden ruim 54.000 gevangenen vastgehouden, onder wie ongeveer 600 Nederlanders.
Vanwege de naderende bevrijding door de geallieerden werd Sillem in 1944 op transport gesteld naar Dachau. Na de bevrijding van dat kamp duurde het nog een maand voordat Nederland de politieke gevangenen repatrieerde.
Bron tekst: NOS nieuws.
Foto: Comite international de Dachau, Fred Geerling
Op 14 juli 1923 wordt Ernst Sillem als oudste van 5 kinderen (waarvan 2 zusje) in Baarn geboren. Hij is sportief (hockey) en speelt graag toneel, school interesseert hem veel minder. Als 17-jarige scholier bekladt hij met steeds een ander handschrift op een nacht in januari 1941 de muren in de gangen van het Baarnsch Lyceum, met leuzen als ‘Weg met Hitler’ en ‘Duitsers moordenaars’. Politieonderzoek leverde niets op. Pas na de oorlog vertelt Ernst hoe de vork in de steel zat.
Hij studeert aan de Koloniale Landbouwschool in Deventer als hij samen met zijn vriend Jaap van Mesdag op 31 augustus 1942 probeert per vouwkano naar Engeland te varen. Vanaf het strand van Goeree-Overflakkee, gewapend met twee gevulde fietstassen, enkele benzineblikken en Mesdags trompet, beginnen zij aan de overtocht. Als het weer op zee verslechtert, dreigt de kano te zinken. Gelukkig zien zij in de verte schepen varen en blaast Mesdag op zijn trompet het SOS. Het blijken helaas Duitse patrouilleboten te zijn en beide schipbreukelingen worden gearresteerd.
Onze opgewekte ras-Amsterdammer, die tijdens herdenkingen en herdenkingsreizen altijd genoot van de aanwezigheid en aandacht van lotgenoten en dierbaren, heeft ons verlaten. Wat zullen wij zijn soms ondeugende blik en aanwezigheid missen.
Ieder jaar wordt de herdenking bij het Nationaal Dachau Monument door zo’n 200 mensen bezocht. De helft daarvan zijn vaste bezoekers: familieleden en aanverwanten van Oud-Dachauers en afgevaardigden van andere organisaties, ambassades en overheidsinstellingen. De andere helft bestaat uit incidentele bezoekers, vooral jongere generaties: scholieren en/of studenten die een onderzoek hebben gedaan, familieleden en kennissen van ….
Ieder jaar hebben kinderen van de Merkelbachschool een belangrijke rol bij de herdenking. Helaas kon deze dit jaar niet plaatsvinden. Om dit bijzondere jaar (75 jaar na de bevrijding) niet ongemerkt voorbij te laten gaan, heeft de Merkelbach school dit bijzondere document gemaakt.
Op 18 april om 12.00 uur waren 3 vertegenwoordigers aanwezig, die gedeeltes hebben voorgelezen uit het boek ‘Goethe in Dachau’ van Nico Rost. Na 2 minuten stilte, hebben zij 30 gele en rode tulpen in de haag gestoken ter nagedachtenis aan allen, die in dit kamp hebben moeten verblijven.
Het Nederlands Dachau Comité, in samenwerking met World Forum The Hague, nodigt u uit voor de Dachaulezing op dinsdag 5 oktober 2021 om 14:00 uur in de Amazon-zaal van het World Forum. De lezing staat in het teken van oud-Dachau gevangene Carel Steensma.
Uitnodiging voor de presentatie van Op verzoek van Hare Majesteit.
De oorlog van Wiardi Beckman geschreven door Frans en Tamara Becker
zondag 15 maart vanaf 16.00 tot 18.00 uur,
Van 7-10 oktober jl. hebben 25 leerlingen van het Marne College uit Bolsward een bezoek gebracht aan het concentratiekamp Dachau en de stad München.
Deze tekst, die tot in 2001 als motto boven de nu verdwenen glaswand met namen in het nationaal museum kamp Vught te lezen was, komt niet van een overlevende uit dit doorgangskamp van de vernietiging. Het is een zin uit een van de laatste brieven van de journalist Koos Koster, die in 1982 samen met drie collega’s van zijn Nederlandse IKON-televisieploeg in El Salvador werd vermoord. Als eindredacteur van de actualiteitenrubriek Kenmerk was ik hun opdrachtgever, en daarmee ook verantwoordelijk voor hun aanwezigheid in dat treurige land.
Lejo Schenk, journalist
Dertig jaar geleden verscheen bij Uitgeverij Balans ‘De Bus uit Dachau’, waarin Jos Schneider en Gijs van de Westelaken, destijds redacteuren van het opinieweekblad Haagse Post, de terugreis naar Nederland reconstrueerden van achttien Nederlandse gevangenen. Een van die gevangenen was de jonge W.L. ‘Boebie’ Brugsma, die later hoofdredacteur van HP zou worden – door hem waren ze op het idee voor het boek gekomen. De reis in een geconfisqueerde bus, dwars door het vernietigde Duitsland, diende als kapstok voor het portretteren van de levens van de reizigers, die een bijzondere dwarsdoorsnede bleken te vormen van Nederland in verzet.
Op 21 oktober vond in Lelystad de boekpresentatie plaats van ‘Doen’, over oud-Dachauer Jaap van Mesdag. Na de oorlog ontwikkelde Jaap zich tot een gepassioneerd sportvlieger en een markant figuur in de wereld van de historische luchtvaart. Hij overleed in oktober 2015 op 93-jarige leeftijd.